Op bovenstaande foto: De gladde en rolronde steel onder de bloem van de Scherpe boterbloem onderscheidt de soort van zowel de Knolboterbloem als de Kruipende boterbloem. Let bij de Knolboterbloem ook op de teruggeslagen kelkbladen.
Een vergelijking van verschillende soorten boterbloemen uit Flora van Nederland, met hun opvallende kenmerken en verspreiding. Deze soorten verschillen vooral in bloemgrootte, stengelvorm, bladvorm en hun voorkeur voor standplaats. De meeste zijn algemeen, maar sommige zoals de gulden boterbloem zijn zeldzamer.
- Scherpe boterbloem (Ranunculus acris): Kenmerken: Rolronde stengel onder de bloem, bovenste bladeren bestaan uit bladslippen, onderste bladeren vijf- tot zevendelig. Scherpe smaak bij proeven. Verspreiding: Algemeen in bermen, dijkhellingen, weilanden en hooilanden.
- Kruipende boterbloem (Ranunculus repens): Kenmerken: Geribbelde bloemsteel, onderste bladeren driedelig met langer gesteeld middenblaadje. Niet bitter van smaak, licht giftig. Verspreiding: Zeer algemeen in bermen, weilanden en dijkhellingen.
- Knolboterbloem (Ranunculus bulbosus): Kenmerken: Kleine plant, vijf teruggeslagen kelkblaadjes, knol aan de wortel, geribde stengel onder de bloemen. Verspreiding: Regelmatig op dijkhellingen, minder algemeen dan scherpe en kruipende boterbloem.
- Grote boterbloem (Ranunculus lingua): Kenmerken: Forse plant tot ruim 1 meter, grote goudgele bloemen (2-5 cm), tongvormige onderste bladeren, behaarde holle stengels. Verspreiding: Langs waterkanten, rietlanden, natte bodems.
- Blaartrekkende boterbloem (Ranunculus sceleratus): Kenmerken: Kleine bloemen (<1 cm), hoge zuil van vruchtbeginsels, gladde, vlezige en holle stengels. Verspreiding: Vochtige tot natte, voedselrijke plekken.
- Gulden boterbloem (Ranunculus auricomus): Kenmerken: Vaak bloemen met ontbrekende kroonbladen, kelkbladen geel, gladde stengel, zeer vormenrijk blad. Verspreiding: Vrij zeldzaam, kalkhoudende, vochtige bodems, vooral in het oosten en zuiden.
- Behaarde boterbloem (Ranunculus sardous): Kenmerken: Lijkt op knolboterbloem, rechtopstaande beharing, rechtopstaande stengel, lichte bloemen. Verspreiding: Open vegetaties, zoals kwelders, volle zon.