Het vroege voorjaar brengt al veel moois met zich mee. Één van de opvallendste soorten die zich al zo vroeg laat zien is toch wel het speenkruid, ook wel gewoon speenkruid genoemd. In razendsnel tempo bedekken ze grote, voorheen nog kale, oppervlakken in een dik donkergroen tapijt. Niet lang na het verschijnen van deze groene deken komen de gele bloemen het spektakel afmaken, meestal in maart.  Speenkruid behoort tot de ranonkelfamilie en is één van de vroegste bloeiers in deze familie. 
De plant wordt meestal niet hoger dan 30cm, heeft hartvormig blad en 6 tot 12 gele kroonbladeren. Op regenachtige dagen zijn de bloemen gesloten, maar wanneer de zon doorbreekt openen de bloemen zich om het prille lentegevoel compleet te maken!

Wanneer speenkruid zich ergens thuis voelt kan ze zich snel uitbreiden. Ze kan zichzelf uitzaaien, maar verspreiding gebeurt veel vaker vegetatief. Favoriete plekken zijn rulle bosbodems en ook in slootkanten wordt speenkruid veel waargenomen. Speenkruid kan een vochtige bodem dan ook goed waarderen.

Veel bomen zijn nog kaal en andere zijn nog maar net begonnen met uitbotten, waardoor het bladerdak in de loofbossen nog niet heel dicht is en er veel licht op de bodem terecht komt. Hier maakt het speenkruid gebruik door alles in te zetten op deze korte periode voordat het in het bos te donker wordt. Wanneer de natuur volledig is uitgebot en alles weer groen is, heeft de speenkruid haar werk reeds gedaan trekt zich alweer terug de grond in. Ze slaat haar energie op in de speenvormige (Ja, vandaar de naam) knolletjes voor het volgende voorjaar, voor weer een nieuwe cyclus.

Ga verder naar Speenkruid uit de Ranonkelfamilie

Tekst door Cornelis Jan Cuperus  eerste plaatsing 15 februari 2019, © Flora van Nederland - bijgewerkt 6 april 2023