Van oudsher zijn graslanden met een behoorlijk hoog vochtgehalte en daaraan gekoppeld vaak weinig mineraalrijk in beheer bij onze boeren als hooilanden. Deze graslanden zijn door hun lage voedselrijkdom erg soortenrijk. Ze zijn daardoor erg geliefd bij liefhebbers van bijzondere inheemse plantensoorten waaronder een aantal orchideeën en bijzondere kruiden als Echte koekoeksbloem. In het oude regime dat boeren op hooilanden toepasten werd nauwelijks gebruik gemaakt van machines of kunstmest. Machines zijn te zwaar voor de natte slappe bodem en zakken in de bodem weg waardoor de vegetatie vernield wordt. Het gewas, bestaande uit grasachtigen en vele kruidensoorten werd door te zeisen geoogst. Het maaisel werd te drogen opgebracht op zogenaamde oppers of hooiruiters, eenvoudige houten constructies waarop het maaisels werd opgetast.
Het hooi kon dan later met eenvoudige karren naar de boerderij gebracht worden en opgeslagen als veevoer. Dit regime heeft het tot in de jaren 60 van de twintigste eeuw volgehouden. Nadien werd meer en meer met gresbuizen de bodem ontwatert, waardoor tot machinale bewerking kon worden overgegaan. Door in deze situatie ook kunstmest toe te voegen werd de productie verhoogd, ten gunste van de grassen, maar ten koste van de meer bijzondere inheemse plantensoorten.
Momenteel wordt door natuurorganisaties gepoogd om die oude vaak natte hooilanden, onder andere Blauwgraslanden en bijvoorbeeld de Veldrus-associatie te herstellen. Dat is een goede zaak, omdat ze dan als refugie kunnen werken voor diverse planten- en diersoorten en daarmee de biodiversiteit kunnen verbeteren.
Plantensoorten die we hier met name willen noemen zijn bijvoorbeeld Blauwe zegge, Blauwe knoop, Kale jonker, Biezenknoppen, Pinksterbloem, Parnassia, Moeraswespenorchis, Brede orchis, Grote muggenorchis, Veldrus, Echte koekoeksbloem, Moerasrolklaver en Gewone dotterbloem. Op de website Flora van Nederland kun je deze plantensoorten goed bekijken aan de hand van teksten, foto’s en video’s en ook een plantengemeenschap als de Veldrus-associatie is daar te vinden.
Bekijk ook het persbericht: 'Vroege Vogels presenteert: Hooiland’
Aangepast op 9 januari 2024