Eendagsbloem valt op doordat elke bloem slechts een dag bloeit. Er staan wel meer bloemen in een bloeiwijze en daardoor vind je evenveel na elkaar bloeiende bloemen als er bloemknoppen in de schermvormige bloeiwijze staan. De bloemen hebben felle kleuren van azuurblauw, tot paars en wit. Door de erg lange en smalle bladeren is het een grasachtige plant zolang je er geen bloei in ziet. Het is een exoot die als tuinplant wel ingeplant is, maar intussen ook stoepen en andere ruderale plaatsen gevonden heeft om zich te vestigen.
Een steeds meer opvallende plant in de stedelijke omgeving is Eendagsbloem, Tradescantia virginiana L. uit de Commelinafamilie of Commelinaceae. De eenjarige soort is afkomstig uit Amerika en heeft zich hier inmiddels vanuit tuinen op diverse plekken in de stedelijke omgeving gevestigd en is daar ook ingeburgerd.
Uit het hoofdwortelstelsel ontwikkelt de plant een rechtopstaande gladde en knopige stengel. Op de knopen staan de lange grasachtige bladeren met een schede die strak om de stengel zit. De bladeren kunnen tot meerdere decimeters lang zijn en buigen dan naar buiten wat de plant een bossige aanblik geeft. De bladeren hebben een gave rand en lopen langzaam spits toe naar de top van het blad.
Boven in de plant in de oksel van een lang en een kort schutblad ontstaat een schermvormige bloeiwijze met een aantal bloemen, die ieder na elkaar gedurende één dag bloeien. Het zijn regelmatige drietallige bloemen met drie groene kelkbladen die behaard zijn, en drie vrije kroonbladen, een beetje rond van vorm, die fel gekleurd zijn. De kleuren lopen uiteen van azuurblauw tot paars en soms zijn ze wit. Er is een bovenstandig vruchtbeginsel dat driehokkig is en waar één stijl met stempel op staat. Er zijn zes meeldraden aanwezig die alle zes pollen produceren. Opmerkelijk zijn de lange, veelcellige haren aan de meeldraden. Het bovenstandig vruchtbeginsel ontwikkelt tot een doosvrucht.
Door het grasachtige uiterlijk van de plant past hij toch wel bij de hoofdgroep Grasachtigen.
MM_250916
Eendagsbloem heeft als oorspronkelijk areaal het noorden van Amerika en is hier aanvankelijk als tuinplant aangeplant. Hij verwildert zo gemakkelijk dat hij nu is ingeburgerd in onze stedelijke omgeving waar hij in de rand van stoepen tegen tuinmuren te vinden is en zich goed handhaaft en uitbreidt.
Mocht je een Eendagsbloem aantreffen met meeldraden waarvan er slechts 2 tot 4 pollen produceren dan heb je te doen met een nauwverwante Commelinasoort. Deze planten zijn ook minder hoog, wortelen op de knopen van de stengel en blijven met hun kortere bladeren laag.
Het determineren op wetenschappelijke basis kan gebeuren met behulp van Meijden, R. van der (2005) Heukels' Flora van Nederland, 23ste druk: 245. Of met de nieuwste druk van deze flora: Duistermaat, H(Leni). (2020) Heukels' Flora van Nederland, 24ste druk: 156.
Een andere gemakkelijke determinatie is mogelijk met Heijmans, E., Heinsius, H.W. en Thijsse, Jac.P. (1983) Geïllustreerde flora van Nederland, 22ste druk: 302-303.
Denters, T. (2020) Stadsflora van de Lage Landen, Fontaine Uitgevers: 36.
Uitspraak (accenten) van de wetenschappelijke naam: Tradescántia virginiána
