Behaard breukkruid is een typische bewoner van warme en zonnige plekken, zoals je die aantreft in de stedelijke omgeving en bijvoorbeeld op spoorwegemplacementen, die heel heet kunnen worden. Hij lijkt veel op zijn verwant Kaal breukkruid, maar is sterk behaard en valt door zijn grijsgroene en sterk behaarde uiterlijk direct op.
Behaard breukkruid of Herniaria hirsuta L. is een plant uit de Caryophyllaceae of de Anjerfamilie. Het is een lage, liggende, zeer sterk behaarde plant die, met breed uitgespreide stengels, kussenvormig op de bodem ligt. De stengels kunnen aan de basis enigszins verhout zijn, maar wortelen niet op de knopen. Ze zijn vertakt, en hebben een lengte van maximaal ongeveer 30 cm. Vanuit het centrum is de plant met één enkele penwortel verankerd. In overeenstemming met de naam kunnen de stengels behaard zijn.
De planten zijn eenjarig, maar kunnen soms een seizoen overblijven.
De bladeren zijn klein, ongeveer tot 7 mm lang, ovaal tot langwerpig van vorm en met onduidelijke nervatuur. Ze staan onder aan de stengel tegenover elkaar met vliezige steunblaadjes. Meer naar boven, bij de bloeiwijzen verandert de bladstand in verspreid, waarbij de bloemkluwens in de bladoksels staan. De bladeren zijn sterk behaard, dit in tegenstelling tot de andere soort Kaal breukkruid. Door die sterke beharing is het onderscheid gemakkelijk.
De tweeslachtige bloemen bestaan uit 5 behaarde kelkbladen, 5 minieme, witte en priemvormige kroonbladen en een bovenstandig vruchtbeginsel, er zijn 5 functionele meeldraden met daartussen geplaatst 5 helmdraden zonder helmhokken.
Opvallend is dat de kleine kelkslippen aan de top kapvormig zijn, groen van kleur en wit gerand wat met een loep wel te zien is. Ze zijn zeer sterk behaard, eveneens een onderscheid met Kaal breukkruid.
De bloemen staan, in dicht bijeen geplaatste, trosvormige, kluwenachtige bijschermen in de oksels van bladeren. Door dat deze kluwens talrijk zijn en door de sterke beharing wordt het eigenaardig uiterlijk van de behaarde kuswsenplant benadrukt. De bloeiperiode is van juli tot oktober.
De vrucht is ongeveer zo lang als de kelk en 1-zadig.
GBMM_230723
Het areaal van het geslacht Breukkruid omvat grote delen van Europa, het westen van Azië en het gebied van het Atlasgebergte in Noord-Afrika.
De zeer kleine priemvormige kroonbladen kun je alleen te zien krijgen met een loep.
Meer informatie over de ecologie van Breukkruid en de relaties met andere organismen en het milieu is te vinden in Weeda, E.J. et al., (1985) Nederlandse oecologische Flora. Wilde planten en hun relaties. Deel 1: 198-199.
Het determineren op wetenschappelijke basis kan gebeuren met behulp van Meijden, R. van der (2005) Heukels' Flora van Nederland, 23ste druk: 281. Of met de nieuwste druk van deze flora: Duistermaat, H(Leni). (2020) Heukels' Flora van Nederland, 24ste druk: 517.
Een andere gemakkelijke determinatie is mogelijk met Heijmans, E., Heinsius, H.W. en Thijsse, Jac.P. (1983) Geïllustreerde flora van Nederland, 22ste druk: 443.
Denters, T. (2020) Stadsflora van de Lage Landen, Fontaine Uitgevers: 256.
Uitspraak (accenten) van de wetenschappelijke naam: Herniária hirsúta
