Januari


Boomhazelaar
Forsythia
Gewoon sneeuwklokje
Hazelaar
Klein hoefblad
Klein kruiskruid
Kluwenhoornbloem
Mahonie
Paardenbloem
Straatgras
Vogelmuur
Vroegeling
Witte els
Zwarte els

Januari wordt sinds mensenheugenis ook de Louwmaand genoemd. Dit is in beginsel de koudste maand in Nederland en BelgiĆ«. De langjarige gemiddelde maximum temperatuur bedraagt in Nederland 6,0 C. Je verwacht in januari eigenlijk weinig bloeiende planten te zien, maar vooral in jaren met een milde winter, of in jaren dat er flinke zonnige periodes zijn kun je toch een aantal planten in bloei aantreffen.

Daar horen niet alleen planten bij die het hele jaar door bloeien, zoals het Straatgras en Madeliefje, maar het is ook de maand waarin vaak de Hazelaar en Els al bloeiend zijn te vinden. Hun katjes kun je dan waarnemen en ze brengen veel stuifmeel of pollen voort dat gedeeltelijk door vroege bijen wordt verzameld, maar vooral aan de lucht wordt afgegeven. Dit pollen in de lucht veroorzaakt vaak de eerste piek in hooikoortsachtige klachten.

Andere soorten die bloeiend in januari zijn aan te treffen naast de al genoemde zijn Paarse dovenetel, Klein kruiskruid, Kleine veldkers, Vroegeling, Vogelmuur, Herderstasje,  Witte dovenetel, Duizendblad, Kropaar, Gewone melkdistel, Canadese fijnstraal, Scherpe boterbloem, Tuinwolfsmelk en soms ook al de eerste Paardenbloem of bloemen van Klein hoefblad. Maar ook soorten wier bloei in februari een feit is kun je al in een zachte januarimaand aantreffen.  Te noemen zijn het Lenteklokje, en wellicht zelfs al Speenkruid. In de wintermaanden is buiten veel te beleven, ook al is er geen sneeuw- of ijspret mogelijk als we te maken hebben met zacht weer. Ga ook eens mee op plantenjacht bij jou in de buurt en speur deze winter naar bloeiende plantensoorten.

Het oude Nederlandse Louwmaand is waarschijnlijk afgeleid van Looimaand. Januari moet dan in de tijd als samenhangend met november gezien worden. November immers is de slachtmaand en de tijd die het proces van looien van de huid in beslag neemt is ongeveer twee maanden. In januari kun je het looiproces als beeindigd beschouwen, vandaar dat januari in het middelnederlands Louwmaand genoemd wordt (Franck's Etymologisch Woordenboek der Nederlandsche taal, 1912/1984).